Wysokie ciśnienie krwi - czym jest? Przyczyny, objawy i diagnoza

Ciśnienie tętnicze to siła, z jaką krew napiera na ścianki tętnic. Największą wartość osiąga ono w momencie skurczu serca, a najmniejszą w chwili rozkurczu. O nadciśnieniu mówimy wtedy, kiedy ciśnienie jest stale podwyższone. Jak leczy się wysokie ciśnienie krwi? Jakie jest odpowiednie ciśnienie? Co podnosi ciśnienie i kiedy sięgnąć po ciśnieniomierz? Zapraszamy do lektury artykułu.

Wysokie ciśnienie  - objawy towarzyszące

Normy wartości ciśnienia krwi wynoszą: 120/80 dla prawidłowego ciśnienia, poniżej 100/60 mmHg dla niskiego ciśnienia i powyżej 140/90 mmHg dla wysokiego. Pierwsza wartość informuje nas o ciśnieniu skurczowym, natomiast druga o rozkurczowym. Często nie mamy świadomości, że nasze ciśnienie jest zbyt wysokie, ponieważ nadciśnienie tętnicze przebiega bezobjawowo. Można jednak wyróżnić kilka charakterystycznych oznak podwyższonego ciśnienia. Należą do nich: bóle i zawroty głowy, kołatanie sera, potliwość, uderzenia gorąco, zaczerwienienia twarzy, szyi i klatki piersiowej, spadek energii, łatwe męczenie się. Później mogą się także pojawić zaburzenia widzenia czy obniżona sprawność umysłowa. Czasami objawy towarzyszące nadciśnieniu są nietypowe: ucisk w głowie, krwawienie z nosa, ból oczu, nadmierna nerwowość, kłopoty ze snem. A jak rozpoznać nadciśnienie tętnicze? Czy same objawy wystarczą do wystawienia diagnozy?

Jak rozpoznać wysokie ciśnienie krwi? Diagnoza

Jeśli podejrzewamy u siebie nadciśnienie, musimy wybrać się do lekarza pierwszego kontaktu. Dobrze jest udać się na wizytę z wynikami pomiaru ciśnienia z ostatnich dni. Specjalista powinien przeprowadzić wywiad, dwukrotnie zmierzyć nam ciśnienie i zlecić badania – morfologię krwi, EKG). Wysokie ciśnienie - powyżej 130/80mmHg (mierzone w domu) i  140/90 mmHg (u lekarza) wskazują na nadciśnienie tętnicze. Leczenie schorzenia składa się z kuracji farmakologicznej oraz zmiany diety i stylu życia. Bardzo ważna jest aktywność fizyczna, a także ograniczenie spożywania soli, słodyczy, alkoholu. Niezdiagnozowane wysokie ciśnienie krwi może być niebezpieczne w skutkach i może doprowadzić nawet do zawału serca lub udaru mózgu. Schorzenie powoduje także zmiany na dnie oka, między innymi w naczyniach siatkówki. Wysokie ciśnienie a badanie dna oka – okazuje się, że przy pomocy badania okulistycznego da się ocenić ciężkość nadciśnienia tętniczego. Można powiedzieć, ze stopnie nadciśnienia zgadzają się z fazami zmian w siatkówce oka. 

Czy wysokie ciśnienie krwi zawsze oznacza nadciśnienie?

W większości przypadków nadciśnienie jest samoistną chorobą, lecz  czasami jest wynikiem innych schorzeń. Wartość ciśnienia krwi zmienia się w ciągu dnia. Na wynik pomiaru mają wpływ takie czynniki jak: wiek, kondycja, stres, przyjmowane leki, używki, a nawet warunki biometeorologiczne. Dlatego też nie zawsze zbyt wysokie ciśnienie tętnicze musi oznaczać nadciśnienie. Pojedynczy podniesiony wynik nie jest powodem do niepokoju. Podwyższenie ciśnienia tętniczego krwi może być spowodowane wysiłkiem fizycznym lub wypiciem kawy. Warto jednak monitorować wysokość ciśnienia krwi - dotyczy to zwłaszcza osób powyżej 55. roku życia. Do tego może przydać dobry ciśnieniomierz, np. polecane przez użytkowników ciśnieniomierze automatyczne naramienne lub wygodny ciśnieniomierz nadgarstkowy. Przyrządy nie tylko mierzą ciśnienie, ale również puls. Wysokie tętno może być równie niebezpieczne, jak podwyższone ciśnienie. A jak obniżyć tętno domowymi sposobami? Nawodnienie, przywrócenie miarowego oddechu i techniki relaksacyjne pomogą zwalczyć zbyt wysokie tętno.

Najczęstsze przyczyny zbyt wysokiego ciśnienia

Wtórne wysokie ciśnienie krwi jest wynikiem innych dolegliwości, na przykład chorób nerek, naczyń krwionośnych, powikłań cukrzycy, zaburzeń hormonalnych czy bezdechu sennego. Wysokie ciśnienie w ciąży również jest częstym zjawiskiem. Wśród przyczyn wysokiego ciśnienia znajduje się również uzależnienie od niektórych leków i substancji psychoaktywnych. Natomiast wysokie ciśnienie pierwotne nie ma jednoznacznej przyczyny, jego podłoże może być genetyczne. Nadciśnienie pierwotne jest również ściśle powiązane z niezdrowym trybem życia (zła diet, brak aktywności fizycznej, palenie papierosów). Wysokie ciśnienie rozkurczowe a skurczowe – obie wartości są równie ważne. Czasami zdarza się, że mamy zbyt wysokie ciśnienie skurczowe lub tylko wysokie ciśnienie rozkurczowe. Podwyższona pierwsza wartość wiążę się ryzykiem sercowo-naczyniowym. Ciśnienie 120/180 mmHg lub 130/180 mmHg (wysokie ciśnienie rozkurczowe) często występuje u osób młodych i może być spowodowane złą dietą, otyłością, korzystaniem z używek. A jak zbić wysokie ciśnienie?

Jak obniżyć wysokie ciśnienie krwi?

Obniżenie wysokiego ciśnienia najczęściej odbywa się przy pomocy leków przepisanych przez lekarza. Istnieją również domowe metody, przy pomocy których możemy zmniejszyć wartość ciśnienia. Co na wysokie ciśnienie? Przede wszystkim – regularna aktywność fizyczna. Najlepiej wybrać ćwiczenia aerobowe (rower, bieganie, nordic walking) i wykonywać je kilka razy w tygodniu przez co najmniej 30 minut. Odpowiednie nawodnienie to kolejny naturalny sposób obniżana ciśnienia. Zdrowa, zbilansowana, bogata w witaminy i minerały dieta również może nam pomóc w walce z nadciśnieniem. Osoby zmagające się ze schorzeniem powinny również zrezygnować ze wszelkich używek, a kawę zastąpić ziołową herbatą. 

Sprawdź ciśnieniomierze w polskim sklepie medycznym - trzymaj rękę na pulsie!

Jak kontrolować wysokie ciśnienie krwi i kiedy zgłosić się do lekarza?

Powyższe sposoby pomogą nam nie tylko w obniżeniu ciśnienia krwi, ale również w kontrolowaniu jego wartości. Należy również unikać nadmiernego stresu -  istnieją dowody na to, że wydzielana pod wpływem stresu adrenalina podnosi ciśnienie krwi. Warto także wykonywać ćwiczenia medytacyjne, zagospodarować czas na relaks i odpoczynek. Osoby zmagające się z otyłością powinny unormować masę ciała, ponieważ nadmierna waga sprzyja nadciśnieniu. Najważniejsze jest jednak zaopatrzenie się w ciśnieniomierz i regularne mierzenie ciśnienia. Jeśli średnia z kilku pomiarów wyniesie więcej niż 135/85 mmHg, wtedy powinniśmy wybrać się do lekarza, który zdiagnozuje chorobę i wdroży odpowiednie leczenie. Im wcześniej wykryte nadciśnienie, tym lepiej dla naszego zdrowia. W grupie ryzyka znajdują się osoby powyżej 55. roku życia, chorujące na cukrzycę, bezdech senny czy choroby nerek oraz osoby uwarunkowane genetycznie.